Dialoog

Het Onderzoek en Adviesbureau Religie en Samenleving treedt op als facilitator van debat en dialoog. Daarbij kan het gaan om:

  • De facilitatie van expertmeetings of het leiden van publieke debatten en interviews waarbij thema’s rond religie en samenleving centraal staan.
  • De facilitatie van (levensbeschouwelijke) dialoog. De dialoog bestaat uit een aantal bijeenkomsten met een zorgvuldig samengestelde groep deelnemers die samen willen werken aan:
    a. conflictoplossing tussen individuen en groepen van verschillende levensbeschouwelijke achtergronden,
    b. het vergroten van de kennis en bekendheid tussen gelovigen en niet-gelovigen, of aan
    c. de ontwikkeling van gemeenschappelijke visies op thema’s als burgerschap, klimaatverandering, veiligheid, gender en seksualiteit etcetera. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de methode van generatieve dialoog.

Generatieve dialoog
In identiteitsconflicten voelen mensen zich in hun bestaansrecht en identiteit bedreigd. Aan de basis van identiteitsconflicten ligt de vraag ‘Wie ben ik, wie ben jij en doe ik er toe voor jou?’ (John Paul Lederach). Veel dialoogmethoden gaan te snel op zoek naar oplossingen en besteden te weinig aandacht aan de behoefte aan wederzijdse (h)erkenning en het opbouwen van vertrouwensrelaties. Na een uitwisseling van standpunten en eisen ontstaat dan vaak een compromis waarin beide partijen zich tekort voelen gedaan.

Bij generatieve dialoog ontstaan inzichten en ideeën die niet door één partij alleen kunnen worden bedacht. Het gaat in deze methode niet om winnen en gelijk krijgen, maar om de kunst van het samen denken. Daarom ligt het accent in generatieve dialoog niet op verdedigen, maar op informeren; niet op discussiëren, maar op verkennen; niet op overtuigen, maar op ontdekken.

Generatieve dialoog werkt toe naar een zogenaamd dialogisch verandermoment, waarop de ene partij niet langer de ánder als oorzaak van het probleem zien, maar het feit dat beiden een conflict hebben. Dan pas ontstaan de wil en creativiteit die nodig zijn voor een oplossing waarbij beide partijen winnen en groeien door samenwerking, en niet langer het gevoel hebben dat ze alleen maar moeten inleveren. De methode van actief luisteren – luisteren zonder al bezig te zijn met je eigen antwoord of oordeel – staat centraal bij generatieve dialoog en maakt een belangrijk deel uit van de training die vooraf gaat aan de gesprekken.